กระโดนบก

กระโดนบกเป็นไม้ต้นขนาดกลางความสูงประมาณ10-30เมตรลำต้นมักเตี้ยและมีกิ่งก้านสาขามากเรือนยอดเป็นพุ่มกลมแน่นทึบเปลือกต้นเป็นสีเทาหนาและแตกล่อนเป็นแผ่นๆบางทีอาจถูกไฟป่าเผาทำให้เปลือกออกเป็นสีดำคล้ำจะทิ้งใบหมดและผลิใบใหม่พร้อมออกดอกเต็มต้นใบเป็นใบเดี่ยวรูปไข่กลีบออกเรียงเวียนกันตามปลายกิ่งขนาดใบกว้าง12-15ซม.ยามประมาณ25-30ซม.ขอบใบหยิกออกแบบสลัลก้านใบยาวราว2-3ซม.ดอกออกเป็นเดี่ยวหรือเป็นช่อๆละ2-3ดอกกลีบดอกและกลีบรองดอกอย่างละสี่กลีบดอกมีสีขาวหรือสีขาวนวลร่วงง่ายกลีบดอกเชื่อมกันเป็นรูประฆังเกสรตัวผู้ยาวและเป็นเส้นฝอยสีแดงจำนวนมากผลกลมโตสีเขียว

ชื่อวิทยาศาสตร์"CareyaSphaericaRoxb.""C.ArboreaRoxb."
ชื่อพื้นเมือง"กระโดน,ผักกระโดน,กระโดนบก,กระโดนโคก

ใบกระโดนมีสารแทนนิน19เปอร์เซ็นต์ทำให้มีรสฝาดใช้ปรุงเป็นน้ำมันสมานแผลและใบใช้เป็นยาเบื่อปลาได้,เปลือกและผลใช้เป็นยาฝาดสมาน,ดอกและน้ำจากเปลือกใช้ผสมกับน้ำผึ้งใช้ทานเป็นยาแก้หวัดแก้ไอ ทำให้ชุ่มคอและเป็นยาบำรุงสำหรับสตรีหลังคลอดบุตร,ผลเป็นยาช่วยย่อยอาหาร,เมล็ดเป็นยาแก้พิษ,รากและใบใช้เป็นยาเบื่อปลา

ผักระโดน100กรัมให้พลังงานต่อร่างกาย83กิโลแคลอรี่มีเส้นใย1.9กรัม,แคลเซียม13มิลลิกรัม,ฟอสฟอรัส18มิลลิกรัม,เหล็ก1.7มิลลิกรัม,วิตามินเอ3958IU,วิตามินบีหนึ่ง0.10มิลลิกรัม,วิตามินบีสอง0.88มิลลิกรัม,ไนอาซิน1.8มิลลิกรัม,วิตามินซี126มิลลิกรัม 

รูปจาก http://www.koosangkoosom.com/board_view.php?id=6888

ดูรูปและอ่านข้อมูลเพิ่มเติม

ผักกระโดนน้ำ

นอกจากใบและดอกสิใช้กินเป็นผัก คือกินกับป่น ลาบ ก้อยแล้ว ยังมีสรรพคุณคือใบ แก้ท้องร่วง เปลือก มีรสฝาด ใช้ชะล้างบาดแผล สมานแผลเรื้อรัง และใช้เบื่อปลาได้ ราก ใช้เป็นยาระบาย ผล เป็นแก้หวัด เมล็ด เป็นยารสร้อน แก้ลม แน่นหน้าอก ใช้ในการคลอดบุตร ทำให้อาเจียน ระงับความเย็น แก้อาการไอของเด็ก

ชื่อวิทยาศาสตร์ Barringtonia acutangla (Linn.) Gaertn.
ชื่อวงศ์ : BARRINGTONIACEAE

กระโดนน้ำ เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูงประมาณ 8-17 เมตร ผลัดใบแต่ผลิใบใหม่เร็ว ทรงพุ่มแผ่กว้าง เปลือกสีน้ำตาลเข้มน้ำตาลแดงหนาและหยาบ ปลายกิ่งมักจะลู่ลง ใบเป็นใบเดี่ยว ออกสลับ เห็นเป็นกลุ่มอยู่ตอนใกล้ปลายกิ่ง ใบรูปรี รูปหอก กลีบรูปไข่กว้างประมาณ 2.5-8.5 ซม. ยาวประมาณ 5-16 ซม. ปลายใบมนทู่ เว้าเล็กน้อยหรือเป็นกิ่งเล็กๆ ขอบใบหยิก โคนใบแหลม

 ดอกเป็นดอกช่อ ออกยาวห้อยย้อยลงที่ปลายกิ่ง สีแดงสดหรือแดงเรื่อๆ ช่อดอกอาจยาวได้ถึง 40 ซม. มีกลิ่นหอมอ่อนๆ กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น 4 กลีบ สีชมพู เกสรตัวผู้มีจำนวนมาก ส่วนก้านเกสรยาว สีแดงสดเห็นเด่นชัดเรียงเป็นชั้นๆ 3 ชั้น โดยมีโคนเชื่อมติดกันและเชื่อมติดกับกลีบดอก เกสรตัวผู้ร่วงง่าย ผลเป็นรูปสี่เหลี่ยม มีสันเหลี่ยม เมล็ดเป็นรูปไข่ผิวเป็นร่อง 1 ผล มี 1 เมล็ด พบตามป่าเบญจพรรณ ป่าหญ้าในที่ลุ่มพบมากตามริมฝั่งแม่น้ำลำคลองหนองบึง หรือที่ลุ่มน้ำท่วม

ดูรูปและอ่านข้อมูลเพิ่มเติม

ผักกะแยง

เว้าเถิงผักกะแยง กะต้องบอกว่าใส่แกงหน่อไม้ แต่ว่ากะเป็นผักที่ใส่ได้กับอาหารทุกประเภทบ่ว่าสิเป็น ต้ม อ่อม หมก รวมไปเถิงกินเป็นผักสด กินกับตำหมากหุ่ง ลาบ ก้อย สิส่อยเพิ่มรสชาติของอาหารเพราะว่ากลิ่นหอมของผักกะยงนี่ล่ะ

ชื่อท้องถิ่น: ผักกะแยง คะแยง

ชื่อสามัญ: ผักแขยง

ชื่อวิทยาศาสตร์: Limnophila aromatica Merr.

ชื่อวงศ์: SCROPHULARIACEAE

ลักษณะวิสัย/ประเภท: ไม้ล้มลุก

ลักษณะ พืช: ไม้ ล้มลุก ขึ้นในน้ำหรือที่ชื้นแฉะ ตั้งตรงหรือทอดเลื้อยที่ปลายกิ่ง ลำต้นอวบน้ำ เส้นผ่าศูนย์กลาง 0.2-0.35 เซนติเมตร สีขาวถึงแกมเขียวอ่อน ที่ข้อล่าง ๆ มีรากงอก มีขนยาว ใบเดี่ยว ออกรอบลำต้นที่ข้อ มี 2-3 ใบ มีต่อมน้ำมันมาก ใบรูปขอบขนานหรือไข่แกมขอบขนาน ขนาดกว้าง 0.5-1.5 เซนติเมตร ยาว 1.5-3 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบมนตื้น ฐานติดลำต้น สีเขียว ขอบจักถี่ ไม่มีก้านใบ ดอกเดี่ยวออกที่ซอกใบ ก้านดอกยาว 0.5-1 เซนติเมตร มีขนมาก กลีบเลี้ยงมี 5 กลีบ รูปสามเหลี่ยมยาว ขนาดโคนกว้าง 1 มิลลิเมตร ยาว 6 มิลลิเมตร สีเขียว มีขนยาว

กลีบดอก โคนเป็นหลอด ขนาดกว้าง 2.6-3 มิลลิเมตร ยาว 8 มิลลิเมตร สีขาวแกมเหลือง ข้างนอกมีขนยาว ข้างในมีขนยาว ด้านที่มีก้านเกสรสั้น พื้นสีขาวแกมเหลือง ส่วนด้านที่มีก้านเกสรยาว ไม่มีขน พื้นสีเหลือง ปลายแยกมี 4 หยัก สีม่วงแกมฟ้า แผ่ออกข้าง ตอนปลายโค้งเล็กน้อย แยก 2 ปาก ปากบนมี 3 หยัก ปลายกลมมน ขนาดกว้าง 0.3 เซนติเมตร ยาว 0.3 เซนติเมตร ปากล่างมี 1 หยัก รูปปลายกลมแป้น มีติ่ง ขนาดกว้าง 0.2-0.3 เซนติเมตร ยาว 0.3 เซนติเมตร แหลม โค้งกว่าปากบน เกสรเพศผู้ มี 4 อัน ก้านเกสรสีขาว ไม่มีขน ออกบริเวณใกล้โคนหลอด มีสองคู่ สั้น 2 อัน ยาว 0.1-0.18 เซนติเมตร และยาว 2 อัน ยาว 0.5 เซนติเมตร เกสรเพศเมีย ก้านเกสรสีขาว ยอดเกสรนูนยาวเล็กน้อย ยาว 0.6-0.7 เซนติเมตร ใกล้เคียงกลีบดอก รังไข่ รูปไข่รี สีเขียวอ่อน ผลรูปไข่รี ปลายเรียวรับกับก้านเกสร ยาว 2 มิลลิเมตร สีน้ำตาล แตกแยก 4 ส่วน เมล็ดเล็กมาก

ดูรูปและอ่านข้อมูลเพิ่มเติม